Có một số người thường trải qua cảm giác hoa mắt và chóng mặt mỗi khi họ nằm xuống, cho dù đó là tư thế nằm ngửa, nằm sấp hay nghiêng. Tình trạng này thường làm họ căng thẳng và lo lắng về việc liệu mình có mắc phải một căn bệnh gì không.
Nếu gần đây bạn cũng cảm thấy nằm xuống hay bị chóng mặt, điều này có thể khiến bạn lo lắng hơn nữa. Bạn đang mong muốn biết nếu tình trạng này đáng lo ngại và liệu nó có tiềm ẩn nguy hiểm gì không. Để có câu trả lời cho những thắc mắc của bạn, hãy tìm hiểu thêm thông tin dưới đây nhé!
Nằm xuống hay bị chóng mặt là bệnh gì?
Hiện tượng chóng mặt khi nằm xuống có thể là một biểu hiện không bình thường xuất phát từ hệ tiền đình. Hệ tiền đình đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì cân bằng của cơ thể.
Khi có sự rối loạn trong hệ tiền đình, sự điều khiển của não bộ đối với các hành động của chúng ta bị mất đi, từ đó dẫn đến các triệu chứng như cảm giác choáng váng, chói mắt khi đứng lên, ngồi xuống và thậm chí là khi nằm ngửa.
Tuy nhiên, không thể khẳng định chắc chắn rằng biểu hiện chóng mặt khi nằm xuống luôn xuất phát từ vấn đề tiền đình. Có những nguyên nhân khác như thiếu máu não, tình trạng căng thẳng và việc nghỉ ngơi không đúng cách cũng có thể gây ra triệu chứng này.
Vì vậy, để đảm bảo và nhận được chuẩn đoán chính xác cũng như điều trị kịp thời, việc tới gặp bác sĩ và thực hiện các xét nghiệm cần thiết là rất quan trọng.
Nằm xuống hay bị chóng mặt do những nguyên nhân nào?
Chóng mặt tư thế kịch phát lành tính
Chóng mặt tư thế kích phát lành tính (BPPV) là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến tình trạng chóng mặt khi nằm xuống.
BPPV thường tạo ra các cảm giác chóng mặt từ nhẹ đến mạnh trong một khoảng thời gian ngắn. Tình trạng này xảy ra khi bạn nằm xuống và ngồi dậy, khi bạn ngẩng đầu lên hoặc cúi xuống, hoặc thậm chí khi bạn xoay người trên giường.
Bệnh Meniere
Bệnh Meniere là một trạng thái xuất phát từ sự tích tụ chất lỏng nội dịch trong mê cung màng của tai bên trong. Chất lỏng này có nhiệm vụ tác động lên các thụ thể nằm trong mê cung khi cơ thể di chuyển. Sau đó, những thụ thể này truyền tín hiệu đến não để thông báo về sự chuyển động. Tuy nhiên, khi có quá nhiều chất lỏng nội dịch bị tắc đọng, sự truyền tín hiệu đến não bị gián đoạn, dẫn đến tình trạng chóng mặt.
Va chạm vùng đầu
Các cú va chạm ở vùng đầu cũng đứng là một nguyên nhân có thể gây ra tình trạng chóng mặt khi nằm. Những sự va chạm này có thể dẫn đến ảnh hưởng tới cấu trúc của tai bên trong. Kết quả, các tinh thể trong cơ quan tai có thể bị vỡ ra, chất lỏng bên trong tai có thể rò rỉ hoặc tạo thành sự ứ đọng. Ngoài ra, dây thần kinh kết nối hệ thống tiền đình với não cũng có thể bị tổn thương do các va chạm này.
Nguyên nhân khác
Có những trường hợp nằm xuống hay bị chóng mặt mà nguyên nhân không rõ ràng. Hơn nữa, có một số tình trạng hiếm gặp dưới đây có thể gây ra tình trạng chóng mặt, đặc biệt khi nằm xuống:
- Viêm mê cung, một loại bệnh nhiễm trùng tai trong do các virus gây ra như virus cúm hoặc virus cảm lạnh.
- Viêm dây thần kinh tiền đình.
- Đau nửa đầu.
- Căng thẳng thần kinh kéo dài.
- Nằm xuống trong thời gian dài.
- Lạm dụng chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá và các chất khác.
- Tác dụng phụ của một số loại thuốc.
Triệu chứng biểu hiện như thế nào?
Khi nằm xuống và cảm nhận một sự xoay cuồn cuộn bên trong đầu, dù bản thân bạn đang nằm trên một chiếc giường êm ái, cảm giác chóng mặt đã bắt đầu. Đây là một trạng thái không chỉ kéo dài trong vài giây mà còn có thể kéo dài đến nhiều giờ. Nếu bạn trải qua cơn chóng mặt nặng, có thể tình trạng này kéo dài vài ngày, thậm chí là vài tuần hoặc tháng.
Tuy chóng mặt khi nằm xuống thường không được coi là một vấn đề nghiêm trọng, ngoại trừ việc có thể khiến bạn mất thăng bằng và gây nguy cơ té ngã ra khỏi giường. Hơn nữa, nó cũng có thể gây ra sự mất ngủ và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe dài hạn.
Triệu chứng chóng mặt khi nằm xuống bao gồm:
- Cảm giác chói chói đột ngột khi bạn vừa nằm xuống, cảm nhận như bản thân hoặc cả căn phòng đang xoay cuồn cuộn và di chuyển.
- Chóng mặt kèm theo các chuyển động đặc biệt của mắt khi bạn nằm ngửa, đầu xoay về một bên và hơi nghiêng qua mép giường.
- Mất thăng bằng.
- Buồn nôn.
- Nôn mửa.
- Tiếng ồn đinh tai.
- Nhạy cảm với âm thanh và ánh sáng.
- Nhịp tim đập nhanh.
- Huyết áp giảm.
- Sự mệt mỏi.
- Khó ngủ.
Các triệu chứng này có thể xuất hiện và kéo dài dưới một phút, thường đi kèm với các chuyển động mắt không bình thường. Tình trạng này đôi khi có thể tạm thời biến mất trước khi quay lại.
Khi nào cần đến gặp bác sĩ?
Khi trải qua hiện tượng Nằm xuống hay bị chóng mặt đây thường được xem như một dạng biểu hiện của bệnh lý nhẹ, không mang tính nguy hiểm đáng kể. Vì vậy, ít người quan tâm đến việc tham khảo ý kiến chuyên gia y tế khi gặp các triệu chứng này. Trong trường hợp tình trạng chóng mặt khi nằm xuống có nguyên nhân ban đầu từ tư thế kịch phát lành tính, bạn không cần phải lo lắng quá mức, bởi bệnh thường có khả năng tự hồi phục.
Tuy nhiên, nếu hiện tượng này có nguyên nhân khác như u não, viêm não, hoặc tình trạng thiếu máu, bạn không nên coi nhẹ. Điều quan trọng cần lưu ý là chóng mặt kéo dài có thể gia tăng nguy cơ té ngã, và tăng khả năng gặp chấn thương.
Vì vậy, nếu cảm thấy chóng mặt diễn ra thường xuyên và không có dấu hiệu cải thiện, bạn nên tới gặp bác sĩ chuyên khoa để được khám và tư vấn. Ngoài ra, nếu tình trạng chóng mặt đi kèm với những triệu chứng sau đây, bạn cũng nên đến các cơ sở y tế sớm để được tư vấn chính xác:
- Đau đầu dữ dội, có thể là toàn bộ vùng đầu hoặc chỉ một nửa đầu, thậm chí cả khi đã sử dụng thuốc giảm đau.
- Suy giảm khả năng thính giác.
- Mất khả năng cử động tay chân.
- Cảm giác tê mỏi ở tay chân.
- Khó nói hoặc nói không rõ chữ.
- Méo miệng, biểu hiện méo mặt.
- Mất thăng bằng hoặc nguy cơ té ngã do cảm giác chóng mặt.
Nhớ rằng, việc tìm kiếm sự giúp đỡ từ các bác sĩ và chuyên gia y tế sẽ giúp bạn có được chẩn đoán và điều trị sớm nhất, từ đó cải thiện tình hình sức khỏe của bạn.
Một số chẩn đoán có thể gặp
Để đưa ra chẩn đoán về nguyên nhân gây chóng mặt, bác sĩ có thể thực hiện một loạt câu hỏi như sau:
- Bạn có mắc các bệnh lý về thần kinh, tim mạch hoặc bất kỳ căn bệnh nào khác không?
- Tình trạng chóng mặt khi nằm xuống có xuất hiện thường xuyên không? Tần suất chóng mặt như thế nào?
- Trước khi bị chóng mặt, bạn có cảm thấy mệt mỏi hoặc xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào khác không?
- Cơn chóng mặt của bạn có đi kèm với các triệu chứng nào khác không?
- Bạn hoặc người thân trong gia đình có tiền sử bị chóng mặt khi nằm xuống không?
Bên cạnh đó, tùy thuộc vào các triệu chứng đi kèm và mức độ nghiêm trọng của cơn chóng mặt, bác sĩ có thể yêu cầu người bệnh tiến hành các xét nghiệm như xét nghiệm máu, chụp CT hoặc MRI não để đưa ra đánh giá chính xác hơn về tình hình sức khỏe.
=> Xem thêm:
Cách triệu trị tình trạng nằm xuống hay bị chóng mặt
Đối với các trường hợp chóng mặt lành tính, có thể thực hiện tự chữa trị tại nhà thông qua các biện pháp đơn giản sau:
Chế độ nghỉ ngơi
Khi bị chóng chóng mặt, đặc biệt khi nằm xuống, cần thiết phải có một chế độ nghỉ ngơi hợp lí để ổn định lại hoạt động của hệ thần kinh.
Cần chú ý đảm bảo ngủ ít nhất 8 tiếng mỗi ngày. Nếu thức dậy vào ban đêm, hãy bật đèn sáng để dễ dàng di chuyển. Khi cảm thấy chóng mặt, hãy ngồi xuống ngay lập tức để tránh nguy cơ té ngã.
Trong trường hợp cần phải thay đổi tư thế như đứng dậy hoặc xoay người qua hai bên, hãy thực hiện từ từ, tránh thay đổi đột ngột. Việc giảm bớt áp lực trong công việc và cuộc sống cũng rất quan trọng nếu bạn thường xuyên gặp tình trạng chóng mặt.
Chế độ dinh dưỡng
Khi gặp tình trạng chóng mặt khi nằm xuống, một giải pháp đơn giản là uống một ly nước đường hoặc mật ong điều này giúp phục hồi cân bằng nhanh chóng. Nước chanh, nước nha đam và trà gừng cũng là những lựa chọn hữu ích để bổ trợ và ngăn ngừa tình trạng chóng mặt.
Việc bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cho cơ thể là rất quan trọng, đặc biệt là những thực phẩm giàu vitamin C như cam, quýt, khoai lang, củ cải trắng, cũng như vitamin B6 có trong thịt gà, thịt heo, cá ngừ, ngũ cốc, đậu, chuối, và cải bó xôi bơ.
Lưu ý tránh các chất kích thích như đồ uống có cồn và cà phê cũng như đồ ngọt. Những chất này có thể làm tình trạng của bạn trở nên tồi tệ hơn.
Các bài tập tại nhà
Tư thế chuẩn bị: Để chuẩn bị, bạn đứng thẳng, hai bàn chân song song cách nhau một khoảng bằng vai, và hai tay buông lỏng.
Thực hiện: Khi bắt đầu, hít thở sâu, khiến bụng dưới hóp lại và từ từ nâng cao phần ngực. Đồng thời, hướng đốt sống lên cao và hai tay vươn lên qua đầu, kẹp sát mang tai. Hãy giữ khuỷu tay thẳng và thả lỏng. Giữ tư thế này trong khoảng 1-3 phút, sau đó hít thở đều. Rồi từ từ thở ra, hạ hai tay xuống và thả lỏng.
Các bài tập yoga đơn giản dưới đây có thể hỗ trợ hiệu quả trong việc chữa trị chóng mặt. Bạn nên thực hiện khoảng 30 phút mỗi ngày để giảm thiểu các triệu chứng khó chịu khi bị chóng mặt và ngăn ngừa tình trạng này tái phát.
Tuy nhiên, nếu bạn gặp các triệu chứng như sốt, mất thị giác, yếu đuối ở chân tay, hoặc có cảm giác tê tay chân, đau ngực… thì có thể đó là dấu hiệu của các bệnh nguy hiểm. Vì vậy, bạn nên nhanh chóng đến bác sĩ để có biện pháp chữa trị kịp thời.
Cách phòng trường hợp nằm xuống hay bị chóng mặt
Để tránh tình trạng chói ngất khi nằm xuống, bạn nên tuân thủ những biện pháp sau đây:
Tránh thay đổi tư thế đột ngột. Thay đổi từ tư thế ngồi sang nằm (và ngược lại) nên diễn ra từ từ và nhẹ nhàng. Ngay cả khi bạn muốn xoay người sang một bên khi đang nằm, hãy thực hiện động tác này chậm rãi để cơ thể có thời gian thích nghi.
Hạn chế hoặc tránh sử dụng rượu, bia và các chất kích thích khác.
Có một chế độ ăn uống lành mạnh và cân đối. Hãy uống đủ lượng nước, tránh tiêu thụ thức ăn mặn. Bổ sung thêm rau củ quả và trái cây vào khẩu phần ăn hàng ngày. Đảm bảo cung cấp đủ các loại vitamin và dưỡng chất cần thiết cho cơ thể.
Điều chỉnh sinh hoạt và nghỉ ngơi một cách điều độ. Tránh việc thức khuya và hạn chế làm việc quá sức.
Một số lời khuyên cần nhớ
Khi bạn thường xuyên trải qua cảm giác chói ngất khi nằm xuống, hãy chú ý đến những điều sau:
Đối với những người thường xuyên bị chói ngất, đặc biệt khi nằm xuống, quan trọng để có một thời gian nghỉ ngơi đúng đắn để ổn định hoạt động của hệ thần kinh. Đảm bảo bạn có đủ 8 giờ ngủ mỗi ngày và trải qua giai đoạn ngủ sâu. Nếu bạn gặp khó khăn trong việc thụt lùi vào giấc ngủ hoặc thường xuyên bị mất ngủ, hãy thử áp dụng một vài biện pháp như mát-xa chân hoặc ngâm chân trong nước ấm trước khi đi ngủ, giúp bạn có một giấc ngủ sâu hơn.
Khi tỉnh giấc giữa đêm và cảm thấy chói ngất, hãy tập trung vào việc nằm lại một cách nhẹ nhàng và từ từ. Điều này giúp giảm thiểu các triệu chứng không dễ chịu.
Khi bạn cảm thấy chói ngất khi nằm xuống, hãy giữ nguyên tư thế nằm im lặng trong khoảng thời gian 5-10 phút để cảm giác chói ngất đi qua. Hãy tránh cố gắng ngồi dậy hoặc di chuyển trong thời gian này.
Cố gắng giảm căng thẳng trong công việc và cuộc sống hàng ngày. Hãy thử các hoạt động thư giãn như xem phim, nghe nhạc, vẽ tranh, cắm hoa, hoặc bất kỳ hoạt động nào mang lại sự thư giãn.
Hãy cân nhắc sử dụng các loại trà thảo mộc, trà gừng mật ong, nước chanh, nước nha đam hoặc đơn giản là một tách nước ấm kèm đường để khắc phục tình trạng chói ngất sau khi xảy ra.
Hãy xây dựng một chế độ dinh dưỡng lành mạnh đảm bảo bạn cung cấp đầy đủ các loại vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể. Đặc biệt, hãy tập trung vào các thực phẩm giàu vitamin C và vitamin B6.
Hạn chế tiêu thụ các chất kích thích như rượu, bia, cà phê và đồ ngọt.
Hãy duy trì việc vận động thường xuyên, có thể bao gồm đi bộ nhẹ, tập thể dục hoặc yoga trong khoảng thời gian 20-30 phút mỗi ngày.
Hãy theo dõi tình trạng chói ngất khi nằm xuống của bạn, ghi lại các triệu chứng đi kèm, tần suất và các hoạt động trước khi xảy ra để tham khảo ý kiến của bác sĩ trong lần tái khám tới.
Tựu chung lại hiện tượng nằm xuống hay bị chóng mặt có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau. Do đó, nếu bạn có bất kỳ dấu hiệu nào liên quan đến tình trạng này, hãy tránh tự điều trị và nên đến cơ sở y tế đáng tin cậy để được bác sĩ thăm khám và đưa ra chẩn đoán chính xác về tình trạng sức khỏe của bạn nhé!
